Zatrzymaj ciepło z kominka

Standardowy kominek grzeje dzięki konwekcji powietrza – dołem zabudowy wpada zimne powietrze, przesuwa się w górę, ogrzewa od wkładu kominkowego i wypada górnymi kratkami umiejscowionymi na górze okapu kominkowego. Ruch powietrza zabiera ze sobą kurz, kratki brudzą się, czasami przeszkadza to alergikom, ponadto dużo ciepła wylatuje przez komin. 

Na ogół stosuje się wkłady kominkowe z dużym przeszkleniem, co powoduje mocne nagrzewanie się pokoju, w którym stoi kominek. Charakterystyczne jest to, że dzięki paleniu w takim kominku łatwo przegrzać salon, a ciepło szybko kończy się wraz z wygaśnięciem ognia w palenisku. Nie jest to ekonomiczne, a także wygodne, ponieważ trudno spowodować, by ciepło utrzymywało się długo i we właściwym natężeniu. Ponadto zużywa się duże ilości drewna.

Naprzeciw tym niedoskonałościom wychodzą kominki akumulacyjne (tzw. ciepłe kominki). Dzięki zastosowaniu specjalistycznych materiałów, użytkownik nie może przegrzać salonu, ponieważ każdy nadmiar ciepła jest wyłapywany przez masę akumulacyjną kominka. Po akumulacji ciepła, ogień wygasa, ale zabudowa kominkowa przez wiele godzin jest ciepła. Do tego typu kominków stosuje się specjalne wkłady kominkowe tzw. piecokominki, które mają małe szybki (najczęściej podwójne). Zaleca się, by spalanie drewna odbyło się w takim kominku dość szybko, ponieważ i tak większość energii zostanie skumulowane w zabudowie. Na ogół, przy dwukrotnym dokładaniu drewna na dobę, użytkownik ma  ciepłą zabudowę kominkową całą dobę. Charakterystyczne jest to, że ogrzewanie nie odbywa się na zasadzie konwekcji powietrza. Cała zabudowa kominkowa długo emituje ciepło – jest to zdrowsze i neutralne dla alergików. W konsekwencji nie ma żadnych kratek wlotowych i wylotowych na zabudowie kominkowej. 

Do wkładów kominkowych (także piecokominków) stosuje się dopływ powietrza bezpośrednio do palenisk, ale bardzo ważne jest to, że dopływ musi być szczelnie zamknięty po wypaleniu się drewna. By użytkownik nie zapomniał o zamknięciu dopływu powietrza z zewnątrz i spowodował w konsekwencji wyziębienie masy akumulacyjnej kominka, najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie sterowników z elektronicznie regulowaną przepustnicą dopływu powietrza. Osiąga się w takim przypadku sporą oszczędność opału. Poza tym, należy zaznaczyć, iż specjalne nakładki akumulacyjne w kształcie kręgów, które instaluje się bezpośrednio na wylocie dymowym wkładu kominkowego, powodują, iż energia cieplna gorących spalin jest akumulowana w zabudowie kominkowej, a w konsekwencji nie jest marnotrawiona (nie ucieka w komin).

Są różne rodzaje systemów akumulujących ciepło z kominków. Można wyodrębnić pięć podstawowych grup rozwiązań – od najbardziej prostych do najbardziej specjalistycznych, które dają najlepsze efekty.

Grupa 1 – stosujemy standardowe wkłady kominkowe, ale zabudowa kominkowa wykonana jest ze specjalistycznych materiałów, które kumulują ciepło (płyty szamotowe). W tym wariancie muszą być zainstalowane kratki (konwekcja powietrza). Dopływ powietrza powinien być zamykany po wypaleniu się drewna, oczywiście można zastosować sterownik z elektronicznie regulowaną przepustnicą dopływu powietrza do spalania.

Grupa 2 – stosujemy standardowe wkłady kominkowe i zaopatrujemy je w różnego rodzaju nakładki-krążki, które mają na celu odzysk ciepła ze spalin. Na zabudowie kominkowej, wykonanej z płyt szamotowych, występują kratki konwekcyjne powietrza, dopływ powietrza powinien być bezwzględnie zamykany po wypalenia się drewna za pomocą sterownika.

Grupa 3 – zamiast wkładów kominkowych, tak jak w grupie 2, stosuje się bardzo wydajne piecokominki (mają małe, podwójne szyby, są głębokie), które są w stanie wytworzyć bardzo wysoką temperaturę. W konsekwencji masa akumulacyjna w postaci kręgów na piecowych oraz szamotowe ścianki zabudowy kominkowej mogą zakumulować więcej energii. W tym wariancie nie jest konieczne instalowanie kratek konwekcyjnych. Konieczny jest natomiast sterownik, który będzie strzegł energii w masie akumulacyjnej kominka.

Grupa 4 – stosujemy wkłady kominkowe z odpowiednio wysoką temperaturą spalin, do których podłącza się zestaw szamotowych kanałów dymowych (na ogół w kształcie litery "U"). Dym, zanim trafi do komina, przebiega przez te kanały i oddaje swoją energię. Zabudowa kominkowa jest wykonana ze specjalistycznych materiałów akumulujących ciepło (płyty szamotowe), dopływ powietrza musi być zamykany po wypaleniu się drewna (sterownik). Charakterystyczne jest to, że przewody z dymem przebiegają w dół, w bok i w górę, by w końcu trafić do komina. W konsekwencji, w zależności od potrzeb i projektu kominka, tworzy się ciepłe ławeczki, przypiecki, zapiecki itd. Cała bryła zabudowy kominkowej jest ciepła, nawet wiele godzin po wygaśnięciu ognia.

Grupa 5 – zamiast wkładów kominkowych, jak w grupie 4, stosuje się piecokominki. Dzięki ich parametrom technicznym (bardzo wysoka temperatura spalania), można zaprojektować bardzo rozległe kanały szamotowe, które mogą graniczyć nawet z kilkoma pokojami. Dzięki temu, tak rozbudowany kominek, może ogrzewać kilka pomieszczeń. Tworzy się w efekcie ciepłe siedziska, zapiecki i przypiecki. W tym wariancie nie stosuje się kratek na zabudowie kominkowej, cała bryła kominka jest zamknięta i w całości emituje przyjemne ciepło na zasadzie promieniowania. Jest to jeden z najbardziej efektywnych i energooszczędnych rodzajów kominka, który także może być z płaszczem wodnym.

Grupa 6 – podobnie jak w grupie 5, kominek jest bardzo rozbudowany i może posiadać bardzo długie kanały szamotowe. Różnica jednak jest taka, iż zamiast piecokominka stosuje się zduńskie palenisko szamotowe z oddzielnie osadzonymi drzwiami z szybą. W konsekwencji masa akumulacyjna kominka jest jeszcze większa niż kominek z grupy 5, a co za tym idzie, kominek posiada jeszcze większy potencjał akumulacyjny.

Warto zwrócić się o poradę do profesjonalnej firmy kominkowej. Konieczne jest wykonanie fachowych przeliczeń ciągu kominowego, by np. dym w kanałach szamotowych nie skraplał się. Znalezienie optymalnego kominka, zarówno w zakresie rodzaju, parametrów technicznych, jak i ceny dopasowanej do budżetu, jest zadaniem niełatwym i wymaga rozległej wiedzy.